ఇస్రో 'సోలార్ పవర్ కాలిక్యులేటర్' అంటే ఏమిటి?

 

భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో) ప్రపంచవ్యాప్తంగా రాబోయే సౌర విద్యుత్ ఉత్పత్తి క్షేత్రాలను వ్యవస్థాపించడానికి ఉత్తమంగా సరిపోయే ప్రదేశాలను గుర్తించే పద్ధతిని ప్రదర్శించింది. జియోస్టేషనరీ ఆర్బిట్ (భూమధ్యరేఖకు 36,000కిలోమీటర్ల ఎత్తులో) నుండి గ్రహాన్ని నిరంతరం పర్యవేక్షిస్తున్న దాని స్వంత భూ పరిశీలన ఉపగ్రహాల నుండి పొందిన డేటాను ఉపయోగించి భారతదేశం యొక్క ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలోని అంతరిక్ష సంస్థ అలా చేసింది. ఈ వారం ప్రారంభంలో, గ్లాస్గోలో జరిగిన COP26 గ్లోబల్ క్లైమేట్ సమ్మిట్‌లో తన సహచరులను ఉద్దేశించి భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ఇస్రో ప్రపంచానికి 'సోలార్ పవర్ కాలిక్యులేటర్‌ను అందజేయనున్నట్లు ప్రకటించారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా సోలార్ ఎనర్జీ ప్రాజెక్టుల లొకేషన్‌ను నిర్ణయించడంలో హెప్‌కి ఇది సహాయపడుతుందని ఆయన అన్నారు. ఇది వన్ సన్ వన్ వరల్డ్ వన్ గ్రిడ్ చొరవను బలోపేతం చేస్తుందని ఆయన తెలిపారు. ప్రాజెక్ట్ గురించి వివరించమని అభ్యర్థించినప్పుడు, ఇస్రో చైర్మన్ డాక్టర్ కె. శివన్ మాట్లాడుతూ, ఇది భూ పరిశీలన ఉపగ్రహాల డేటాను ఉపయోగించి తయారు చేయబడిన సాంకేతిక ప్రదర్శన ప్రతిపాదన. "ఇది శాటిలైట్ డేటాను ఉపయోగించడం మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా గరిష్టంగా సౌర శక్తి అందుబాటులో ఉన్న ప్రాంతాలను గుర్తించడం. మేము ఈ డేటాను సేకరిస్తాము, విశ్లేషించడం, మ్యాపింగ్ చేయడం మరియు ఆన్‌లైన్ మరియు మొబైల్ అప్లికేషన్ ద్వారా భాగస్వామ్యం చేస్తాము. ఈ డేటాను మ్యాపింగ్ చేయడం మరియు భాగస్వామ్యం చేయడం దేశాలు తమ రాబోయే సోలార్ పవర్ ప్రాజెక్ట్‌లను నిర్ణయించుకోవడంలో ఇది సహాయపడుతుంది" అని ఆయన అన్నారు.

ఇస్రో ఈ ప్రయోజనం కోసం ఏదైనా హార్డ్‌వేర్‌ను కూడా అభివృద్ధి చేస్తుందా అనే ప్రశ్నకు, ఈ ప్రాజెక్ట్ కోసం ఇస్రో డేటా, మ్యాపింగ్ మరియు విశ్లేషించడం మాత్రమే ఉపయోగిస్తుందని మరియు ఏ హార్డ్‌వేర్ అంశంలో పని చేయడం లేదని ఆయన బదులిచ్చారు. సోలార్ కాలిక్యులేటర్ మొబైల్ అప్లికేషన్ యొక్క isro యొక్క వివరణ ప్రకారం, సౌర కాంతివిపీడన (PV) పవర్ ప్లాంట్ల కోసం స్థానాలను ఎంచుకోవడానికి సౌర శక్తి సామర్థ్యాన్ని గణించడం చాలా అవసరం. "సోలార్ ఎనర్జీ పొటెన్షియల్ కంప్యూటేషన్ కోసం ఒక ఆండ్రాయిడ్ యాప్‌ను భారత ప్రభుత్వ నూతన మరియు పునరుత్పాదక ఇంధన మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క ఆదేశానుసారం స్పేస్ అప్లికేషన్స్ సెంటర్ (SAC), isro, అహ్మదాబాద్ అభివృద్ధి చేసింది. ఇది ఇన్‌స్టాలేషన్ కోసం చాలా ఉపయోగకరమైన సాధనం.లొకేషన్ కీ చేయబడినప్పుడు లేదా GPS ప్రకారం నిర్దేశించబడినప్పుడు (kWh/m2)లో 'సౌర శక్తి పొటెన్షియల్' డేటాను పొందేందుకు మొబైల్ యాప్ వినియోగదారులను అనుమతిస్తుంది అని isro వెబ్‌సైట్ పేర్కొంది. ఇది ఇండియన్ జియోస్టేషనరీ శాటిలైట్ డేటా (కల్పన-1, ఇన్సాట్-3డి మరియు ఇన్సాట్-3డిఆర్) ఉపయోగించి ప్రాసెస్ చేయబడిన నెలవారీ మరియు వార్షిక సౌర సామర్థ్యాన్ని అందిస్తుంది. ఇది వాస్తవిక సౌర సామర్థ్యాన్ని లెక్కించడానికి నెలవారీ కనిష్ట మరియు గరిష్ట ఉష్ణోగ్రతలను కూడా అందిస్తుంది. అదనంగా, యాప్ ఏ ప్రదేశంలోనైనా నెలవారీ/వార్షిక సౌర సామర్థ్యాన్ని (kWh/m2లో) మరియు కనిష్ట/గరిష్ట ఉష్ణోగ్రతను కూడా అందిస్తుంది. ఇది ఉపగ్రహ చిత్రంపై స్థానాన్ని కూడా ప్రదర్శిస్తుంది మరియు అజిముత్/ఎలివేషన్ కోణాలను అలాగే సంవత్సరంలో వేర్వేరు సమయ వ్యవధిలో రోజు పొడవును అందిస్తుంది. భూమధ్యరేఖకు ఎగువన ఉన్న భూస్థిర కక్ష్యలో (సుమారు 36,000కిలోమీటర్లు) ఉన్న ఉపగ్రహాల నుండి సేకరించిన భూమి పరిశీలన డేటా సహాయంతో గాలి, సౌర మరియు తరంగ శక్తి వనరులను అంచనా వేయవచ్చని ఇస్రో జతచేస్తుంది. ఈ ప్రత్యేకమైన 'సోలార్ కాలిక్యులేటర్' ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎప్పుడు అందుబాటులోకి వస్తుందని అడిగిన ప్రశ్నకు, దీని వెనుక ఉన్న సాంకేతికత ప్రదర్శించబడిందని మరియు మరింత కృషి అవసరమని డాక్టర్ శివన్ చెప్పారు. నవంబర్ మరియు డిసెంబర్ 2021లో ఇస్రో ఎంతో ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్న రాకెట్ ప్రయోగ షెడ్యూల్ మరియు భారతదేశం యొక్క స్మాల్ శాటిలైట్ లాంచ్ వెహికల్ (ఎస్‌ఎస్‌ఎల్‌వి రాకెట్) యొక్క సాధ్యమైన ప్రయోగానికి సంబంధించి, దీని కసరత్తు జరుగుతోందని ఆయన చెప్పారు.